Will European states be able to prosecute and try Russian war criminals?
Interview given by Dr Andriy Kosylo, Executive Board member of the Foundation Sunflowers, on the Project Sunflowers and the conference on universal jurisdiction

Watch the interview on Magnolia TV: https://magnolia-tv.com/news/116659-chy-zmozhut-yevropeyski-derzhavy-peresliduvaty-i-sudyty-voyennykh-zlochyntsiv-rf-video

Z wielką przyjemnością zapraszamy na warsztaty skierowane do praktyków prawa oraz organizacji społecznych, które chcą pogłębić swoją wiedzę na temat teoretycznych i praktycznych aspektów jurysdykcji uniwersalnej (JU). Warsztaty są organizowane przez Project Sunflowers we współpracy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka i Centrum Badań nad Międzynarodowym Prawem Karnym INP PAN, i odbędą się 14 listopada 2024 roku w Warszawie. Celem warsztatów nie jest jedynie przekazanie wiedzy, ale również zainicjowanie dyskusji na temat przeszkód i możliwości wykorzystania JU w Polsce, z myślą o umożliwieniu pociągnięcia do odpowiedzialności sprawców za zbrodnie międzynarodowe przed sądami polskimi. Zachęcamy do rozpowszechniania zaproszenia Państwa kanałami wśród innych przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, którzy mogliby być zainteresowani wzięciem udziału w tym wydarzeniu.

Dlaczego warto wziąć udział?

Jurysdykcja uniwersalna to kluczowy mechanizm pozwalający na pociągnięcie do odpowiedzialności sprawców najpoważniejszych zbrodni międzynarodowych, bez względu na to, gdzie miały miejsce. Jednak w Polsce jej praktyka jest znikoma. Opierając się na bogatym doświadczeniu takich organizacji jak European Center for Constitutional and Human Rights, Clooney Foundation for Justice i REDRESS, te warsztaty stanowią wyjątkową okazję dla polskich prawników i organizacji społecznych do zdobycia cennych praktycznych umiejętności oraz wiedzy w zakresie skutecznego prowadzenia postępowań na podstawie JU.

Jest to szczególnie istotne dzisiaj, gdy na terytorium Polski przebywają ofiary i ocalali z tego rodzaju zbrodni, a organy władzy wykonawczej są otwarte na reformę systemu prawa karnego, z uwzględnieniem zmian przyczyniających się do możliwości korzystania z JU na nowych zasadach. Jednak bez wsparcia oferowanego przez organizacje społeczne oraz wyszkolonych adwokatów i radców prawnych, ofiary i ocalali nie są w stanie poszukiwać sprawiedliwości na drodze sądowej. Wierzymy, że warsztaty będą okazją nie tylko do podjęcia dyskusji, ale również koordynacji działań społeczeństwa obywatelskiego na terytorium Polski.

Mamy nadzieję, że warsztaty i działania Koalicji KOOS będą szczególnie ciekawe dla tych z Państwa, którzy angażują się w pomoc osobom dostającym się (i próbującym się dostać) do Polski przez granicę białoruską, a także osobom, które doświadczyły naruszeń praw człowieka m.in. w takich krajach jak Ukraina, Palestyna, Syria czy Sudan.

Plan warsztatów

1. Wystąpienie European Center for Constitutional and Human Rights (ECCHR) – obejmujące podstawowe pojęcia związane z JU, prawne i praktyczne wyzwania, studia przypadków oraz planowanie i strategię (2h)

2. Wystąpienie Clooney Foundation for Justice – prezentujące narzędzia rozwinięte z myślą o prowadzeniu postępowań na podstawie JU, w tym Justice Beyond Borders (45 min)

3. Wystąpienie REDRESS na temat działań International Accountability Platform for Belarus oraz roli JU w ściganiu zbrodni popełnionych w Białorusi (1h).

4. Prezentacja Koalicji na rzecz Ofiar, Ocalałych i Świadków (KOOS), która obejmuje polskie organizacje dokumentujące zbrodnie międzynarodowe i wspierające ofiary i ocalałych. KOOS jest otwarta na współpracę z innymi organizacjami, naukowcami, prawnikami i organami państwowymi.

5. Q&A oraz dyskusja

Logistyka
• Data: 14 listopada 2024 roku
• Miejsce: Polska Akademia Nauk ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, sala 273, II piętro
• Godzina: 8:30-16:00 • Udział: Wyłącznie osobisty (brak połączenia online), warsztaty będą prowadzone w języku angielskim.
• Opłata: Udział w warsztatach jest bezpłatny, jednak ze względu na ograniczoną liczbę miejsc rejestracja odbywa się według kolejności zgłoszeń.

Zachęcamy do szybkiej rejestracji, ponieważ liczba miejsc jest ograniczona. Państwa udział będzie kluczowy dla kształtowania przyszłych strategii korzystania z JU w Polsce oraz wspierania międzynarodowej walki o sprawiedliwość. Prosimy o potwierdzenie udziału korzystając z tego formularza (ze względu na ograniczenia salowe prosimy o uczestnictwo max. 2 osób na organizację). W przypadku pytań prosimy o kontakt z Kają Kowalczewską [[email protected]].

• enhance coordination of accountability initiatives in Poland and with other European actors. 
• reflect on necessary policy change and capacity building in Poland to increase the effectiveness of these initiatives, comparing experiences from other countries where international crimes are prosecuted before domestic courts. 
• promote a holistic approach to ensuring the rights of the victims and survivors.

Poland, as a country bordering Ukraine and hosting nearly one million refugees, has taken action to fight the impunity of the perpetrators of international crimes committed in Ukraine. In 2022, the Office of the Polish Prosecutor General initiated criminal proceedings concerning Russia’s war of aggression against Ukraine and war crimes committed in the context of the war. The purpose is to support investigations conducted by the International Criminal Court (ICC), the Ukrainian justice system, and European countries that exercise universal jurisdiction. Civil society organisations in Poland have also documented violations of international humanitarian law (IHL) and international human rights law (IHRL) to support access to justice and reparations for the survivors. At the same time, Poland faces challenges that must be addressed to ensure more effective investigation and prosecution of international crimes. The challenges are legal (e.g., related to exercising universal jurisdiction, developing a methodology of investigating international crimes) and practical (e.g., implementing standards to prevent re-victimization in collecting evidence and developing guidelines to ensure victims and survivors can access medical and psycho-social assistance). The conference participants will be asked to share their knowledge and expertise to inform solutions to both challenges. Two panels will focus on the legal aspects, and two panels will examine the needs and rights of the survivors.

The conference’s language is English, and simultaneous translation (Ukrainian, Polish) will be provided. The participants will represent the legal profession from Poland, Ukraine, and other European countries, as well as international institutions, academia, and civil society organisations.

The conference is organized with the support of the EU Project Pravo-Justice, Krajowa Izba Radców Prawnych, Naczelna Rada Adwokacka, the Institute of Legal Sciences of the Polish Academy of Sciences, the Raphael Lemkin Centre for Documenting Russian Crimes in Ukraine, the Polish Center for Tortured Survivors Foundation, the Opora Foundation in Warsaw, and the Coalition for the International Criminal Court. The media patronage of the conference was provided by Wolters Kluwer.

Poland has welcomed around one million refugees from Ukraine, some of whom have directly experienced or witnessed international crimes. On November 13, 2024, a conference organized by the Helsinki Foundation for Human Rights and the Sunflowers Foundation, under the patronage of the Ministry of Justice, will address the challenges of building an effective system for prosecuting international crimes in Poland and providing support to victims and survivors.

Read more on Prawo.pl:
https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/hfpc-fundacja-sunflowers-i-ms-rozpoczynaja-dyskusje-o-jurysdykcji-uniwersalnej-w-polsce,529899.html

On the 1st of October 2024 Prof. Hanna Kuczyńska, member of the Project Sunflowers Executive Board took part as a speaker in the Side Event of the 2024 Warsaw Human Dimension Conference entitled: “Universal jurisdiction: the path to justice and solidarity in finding and prosecuting international criminals” organized by Ukrainian Legal Advisory Group; Helsinki Foundation for Human Rights and Public Interest Journalism Lab.

This side-event explored how exercise of universal jurisdiction by participating States in cases related to torture and other crimes committed in the context of the armed conflict in Ukraine can contribute to combating impunity for perpetrators in the wider OSCE region. Universal jurisdiction is an essential tool of international justice. The exercise of universal jurisdiction by domestic courts is especially relevant in situations where such crimes are committed systematically or on a large and systematic scale, and the justice system of the State on whose territory atrocities were committed cannot reasonably be expected to successfully investigate and prosecute all such crimes. Most importantly, universal jurisdiction helps ensure that all survivors of torture and other international crimes can seek the right to truth, justice and reparation.